De Bruggenbouwers, de Emme, de alpenhoorn en het streekmuseum van het Emmental
9 oktober 2024
Het dorp Langnau (kanton Bern) in het Obere Emmental is voor het eerst genoemd in een document uit 1139. Tot 1300 heersten de heren van Kyburg, Langnau en Spitzenberg over deze regio.
Rond deze tijd verkochten de Spitzenbergs hun kasteel Spitzenegg met de rechten op Langnau aan de Habsburgers. De abdij Trub, gesticht in 1130, verwierf na 1300 ook talrijke landgoederen in de regio en in Langnau.
Na de Slag bij Sempach (1386) kreeg Bern de overhand in de regio met Luzern als grote conucrrent. Vanaf 1406 maakte Langnau deel uit van het baljuwschap Trachselwald en hoorde het bij het kanton Bern.
De term dorp is enigszins misleidend, want zoals zoveel dorpen in Zwitserland heeft ook Langnau een stedelijke allure, een zogenaamde ´Flecken´, inclusief marktrechten en andere privileges die in de 15e eeuw werden verworven. Tegenwoordig is het eeen kleine stad in een regio met ongeveer 50.000 inwoners.
Uiteraard speelt de productie van en handel in Emmentaler kaas hier ook een belangrijke economische rol, maar de stad stond vanouds ook bekend om zijn keramiek, weverij, textiel en orgelbouw (Schwyzerörgeli of de zogenaamde Langnauerli) en andere activiteiten en diensten.
Ondanks het idyllische landschap van het Emmental, waarvan dominee (Vikar) Albert Bitzius alias Jeremias Gotthelf (1797-1854) de bekendste literaire vertegenwoordiger is, was de regio in de 17e eeuw ook het toneel van meedogenloze doperse vervolging van wederdopers en boerenopstanden. Het Obere Emmental is daarom niet alleen een lieflijk landschap met groene weiden, bossen en mooie boerderijen.
Het Chüechlihus in Langnau is een van de grootste regionale musea van Zwitserland en richt zich ook op deze geschiedenis.
Het houten bruggenpad (Holzbrückenweg) en de Emme
De Emme heeft vaak huis gehouden in deze regio. Het is surrealistisch om je deze rustig kabbelende rivier voor te stellen als een woest kolkende massa boomstammen, stenen en rotsen die alles op zijn pad verpulvert, inclusief de vele houten bruggen. En toch verandert zelfs deze prachtige rivier een paar keer per jaar van gedaante, een soort Jekyll en Hyde onder de rivieren (niet de enige overigens).
De Horbenbrücke (1834) bij Eggiwil is bijvoorbeeld de enige brug die de overstroming van de Emme in augustus 1837 heeft overleefd. In 2007 is deze brug vervangen door een betonnen brug vanwege het steeds zwaardere (vracht)verkeer, maar uit respect is de oude Horbenbrücke bewaard gebleven naast de nieuwe brug.
De ´Holzbrückenweg´ van het Obere Emmental toont 18 overdekte houten bruggen over de Emme en zijn zijrivieren over een afstand van minder dan 25 kilometer, evenals eenvoudige kleine houten bruggen (Stegge) en moderne (betonnen) bruggen. Er heerste zelfs een ware “Brückenfieber“ in de 19e eeuw!
Het Obere Emmental heeft ook andere (natuurlijke) bezienswaardigheden te bieden. De Rämisgummen wordt beschouwd als een van de mooiste almen van het toch al prachtige Emmental.
De Räbloch in de Emmeschluchtkloof is ook een indrukwekkend natuurwerk. De kloof is in de laatste ijstijd gevormd door gletsjerijs. In tegenstelling tot de rest van het Emmental was de Räbloch tijdens de laatste ijstijd nog bedekt met ijs. De Emme-gletsjer reikte tot aan het noordelijke uiteinde van het Siehenplateau bij Chnubel. De Schrattenfluh ligt in kanton Luzern, maar is vanaf Eggiwil en Schangnau niet alleen goed te zienm maar ook te bewandelen.
Maar de mens is hier ook al sinds de prehistorie aan het werk. Een van de eerste door mensen gemaakte verkeerstunnels in Zwitserland is niet de Gotthardtunnel uit 1882, maar de Hegeloch uit 1840. Deze tunnel ligt op de weg van het gehucht Hüpfenboden naar Girsgrat en is in 1840 gemaakt door boeren met financiële en logistieke steun van de overheid.
Eggiwil
Eggiwil (kanton Bern, district Signau) is een ander dorp in het Obere Emmental aan de samenvloeiing van de rivieren Röthenbach en Emme. Het dorp is daarom omgeven door water en toegankelijk via bruggen, waaronder drie overdekte houten bruggen en een betonnen brug (Beisatzgassebrug).
Het dorp is de thuisbasis van diverse legendarische producten, waaronder de Bachmann–Alphorn en Emmentaler kaas en is de locatie van bekende restaurants en hotels, waaronder het Restaurant en Hotel Hirschen en het Gasthof Bären en zijn filiaal zum Bären.
Tegenwoordig is het toerisme net zo’n belangrijke economische pijler als vroeger de houtskoolverbranding en de export van hout op de beroemde houtvlotten (Holzflössen). De dorpen en de natuurlijke omgeving hebben ook veel te bieden en een wandeling van Langnau naar Eggiwil stelt dan ook niet teleur.
De Zwitserse Alpen Club
De Zwitserse Alpen Club (Schweizer Alpen Club, SAC/Club Alpin Suisse, CAS) organiseert regelmatig wandeltochten in deze omgeving (en elders) in het land.
Hoewel de naam anders doet vermoeden, organiseert de SAC niet alleen skitochten, bergbeklimmingen en andere sporten in de Alpen, maar ook (wandel) activiteiten in andere regio’s.
(Bron en verdere informatie: Tourismus Emmental)
Indrukken van het Emmental