Kanton Uri
27 april 2021
Het kanton Uri heeft een met Schwyz vergelijkbare historische, economische en politieke ontwikkeling vanaf de Keltische en Romeinse tijd.
Altdorf, is de hoofdplaats van het kanton en onder andere beroemd vanwege Willem Tell. Belangrijke gebeurtenissen zijn de verkrijging van de status van vrije Rijksstad (dorp) door Keizer Friedrich II (1196-1250) in 1231 en de relatie en conflicten met de abdijen Frauenmünster in Zürich, de abdij Engelberg en de abdij van Wettingen, alle drie onder bescherming van Habsburg.
Habsburg was aan het einde van de dertiende eeuw ook in Uri de landsheer. De gemeentes in Uri waren aan het einde van de dertiende eeuw al feitelijk onafhankelijk. De allianties van 1291, 1309 en 1305 met Unterwalden en Schwyz waren niet alleen tegen Habsburg gericht en hadden zeker geen onafhankelijke staat op het oog.
Deze Orte hadden een gemeenschappelijk belang in het beheer van weidengronden, conflictbeheersing en vredeshandhaving. Vanwege de Gotthardpas en de ligging aan het meer was Uri economisch en politiek interessant. De conflicten met Habsburg (en haar abdijen) en andere kantons van de (latere) Eidgenossenschaft vloeiden hier uit voort.
De opening van de Gotthardpas (1220-1230) betekende niet alleen economische groei. Het veroveren van de Italiaanse gebieden aan de andere kant van de pas was van 1403-1515 onderdeel van de expansie en het regeren van de gebieden (Untertanengebiete).
Uri nam ook deel aan andere voogdijen (Aargau (1415), Thurgau (1460) en het bestuur van het graafschap Neuchâtel (1512-1529). In de veertiende eeuw ontstond de Landsgemeinde die in 1928 is afgeschaft.
Uri bleef katholiek in de jaren van de Reformatie. Het katholieke geloof leidde tot allianties met andere katholieke kantons en Europese monarchen. Dit leidde tot spanningen en enkele (burger) oorlogen, maar niet tot een breuk van de Confederatie.
Het kanton verzette zich hevig tegen de Helvetische Republiek (1798-1803) en was lid van de Sarnerbund (1832) en de Sonderbund in 1845 en was verliezer in de Sonderbundsoorlog (1847).
De vlag
Het wapen van Uri is een zwarte stierenkop met een uitgestoken tong en een rode ring door de neus op een goudgele achtergrond (de Uristier). De betekenis is het temmen van de stier (symbool van de veeteelt) en het agrarische gebruik van het land. Deze heraldiek stamt uit de dertiende eeuw.
(Bron: R. Sablonier, Gründungszeit ohne Eidgenossen. Politik und Gesellschaft in der Innerschweiz um 1300, Baden, 2013).
