De tentoonstelling Verso laat zien wat er schuilgaat op de achterkant van schilderijen en beschilderde (religieuze) werken uit de veertiende tot achttiende eeuw. Deze kunstwerken waren in deze periode niet in musea, maar uitsluitend in de omgeving van de religieuze of seculiere opdrachtgevers te zien. Toentertijd was de betekenis in hun context duidelijk.
In musea ontbreekt deze context en tegenwoordig is de betekenis van symboliek en visualisatie veelal onbekend. De achterkant, ‘verso’ biedt veelal relevante informatie en soms zijn het zelfs kunstwerken op zich. Dat maakt deze originele tentoonstelling zo interessant en boeiend.
Zesendertig kunstwerken uit de collectie van het museum worden getoond in een speciaal voor de gelegenheid ontwikkelde opstelling die bezoekers in staat stelt om beide kanten van de schilderijen te bekijken.
Hans Holbein de Jongere (1497-1543), 1516, Jacob Meyer zum Hasen (burgemeester van Bazel) en zijn vrouw Dorothea Kannengieser (recto) met 1520 het ‘verso’ aangebrachte familiewapen
Verso biedt een historische, sociale, religieuze en dynastieke context die normaal gesproken alleen door museummedewerkers en andere insiders kan worden bestudeerd. De tentoonstelling opent op deze wijze nieuwe perspectieven van zelfs bekende kunstwerken (onder andere van Hans Baldung, Lucas Cranach de Oudere, Hans Holbein de Jongere, Ambrosius Holbein en Konrad Witz).
Onbekende kunstenaar, 16 eeuw. Afbeelding van David Joris alias Johann von Brügge, rond 1544. Inschrift in de Latijnse en Duitse taal aangebracht in 1559
De tentoonstelling toont in acht afdelingen verschillende facetten met ‘verso’ afbeeldingen en biedt een schat aan observaties over tijdsgeest, motieven, maar ook bijvoorbeeld over hergebruikt materiaal.
De tentoonstelling toont ook enkele kunstwerken waarin kunstenaars de relatie tussen recto en verso bewust aan de orde stellen:
Niklaus Manuel (genaamd Deutsch), 1517, Bathsheba aan het baden (voorkant); de dood als oorlogsknecht met een jonge vrouw (achterzijde) , 1517. Kunstmuseum Basel, Amerbach-Kabinett, Inv. 419, Objekt-ID: 4547 . Foto : Martin P. Bühler
Impressies van de tentoonstelling
Meester van Sierentz, St. Joris en de draak, rond 1445, ‘verso’ de bewening van Christus, rechter vleugel van een retabel. Collectie: Kunstmuseum Basel. Foto Martin P. Bühler