Katholicisme, Orthodoxie en landbouw in Schwarzbubenland

1 October 2022

De Betekenis Schwarzbuben stamt waarschijnlijk van het woord ‘schwärzen’, dat smokkelen betekent. Het Schwarzbubenland is de regio ten noorden van de berg Passwang (1204 meter) in het kanton Solothurn. Het bestaat uit districten Dorneck en Thierstein. De belangrijkste plaatsen zijn  Dornach en Breitenbach.

Het Benedictijnse klooster Beinwil is in 1648 verplaatst naar het even verderop gelegen klooster Mariastein. Enkele monniken bleven in het klooster, maar sinds 1874 heeft Beinwil het ten gevolge van de ‘Kulturkampf’ zonder monniken moeten doen. De inwoners van Solothurn hadden aldus beslist in een referendum.

Tot 2019. Sindsdien biedt het kloostercomplex onderdak aan het Byzantijns-Orthodoxe klooster: Heilige Orthodoxe Kloster Johannes Kapodistria, onder leiding van de Griekse abt Archimandrit Dionysios. Het klooster valt onder het Patriarchaat van Antiochië.

In 1054, het jaar van het Grote Schisma, was het ondenkbaar dat een katholiek klooster door een orthodox klooster zou worden vervangen. Het symboliseert de vitaliteit van de Orthodoxe religie in Europa. Ze vult het gat van de katholieke en protestante religies.

De abdij telt thans vier monniken en mag zich, naar eigen zeggen, in een groeiende belangstelling verheugen. Ook in Nederland ontbreekt veelal opvolging in kloosters. De hoop is gevestigd op toetreders uit andere continenten en bijvoorbeeld Indonesië, het voormalig Nederlands-Indië, waar soms nog steeds eeuwenoude banden mee bestaan, bijvoorbeeld ket klooster Onder de Bogen in Maastricht.

Niet alleen kloosters (onder andere ook in Mariastein en Dornach), kerken, talrijke kapelletjes en een enorme kerk in Seewen (Kirche St. German) hebben in dit katholieke kanton eeuwenlang een goede voedingsbodem gevonden.

Ook de (vochtige) bodemgesteldheid is van goede kwaliteit voor akkerbouw, en een diversiteit aan vruchten en groenten. Het dal van de Lüssel is een goed voorbeeld.

Zelfs na maanden zonder regen is het dal nog een groene oase. De inwoners van Erschwil hebben hun dankbaarheid voor de oogst in de Kirche St. Peter und Paul onder de aandacht gebracht. Ze brengen hiermee tot uitdrukking dat het dagelijkse voedsel géén vanzelfsprekendheid is. Dat is geen religieuze uiting, maar respect voor de natuur en de boer.

Het dorp ligt in een dal aan het riviertje de Lüssel in het middelhoge Juragebergte met haar vele rotspartijen, kloven, dalen, weides, bossen, beken en riviertjes. Het dorp is in 1147 voor het eerst in en document genoemd onder de naam Hergiswilre.

Het klooster Beinwil oefende de geestelijke macht uit en had veel grond in het dorp. De Graven von Thierstein waren de wereldlijke heersers. Solothurn verwierf het dorp in 1522. Na een aanvankelijke bekering tot het protestante geloof, had het dorp in de zeventiende eeuw weer een katholieke kerk.

Erschwil is niet alleen een goed begin- of eindpunt voor wandelingen. Het ligt ook vlakbij de steden Zwingen, Dornach en Laufen en andere mooie plaatsen, onder andere Gempen, en Rodersdorf, aan de rand van Basel-Landschaft en Frankrijk.

(Bron en verdere informatie: www.schwarzbubenland.info)