Wasserkraftwerk Hagneck. Foto/Photo: TES.

Waterkrachtcentrale Hagneck

Hagneck (Kanton Bern) is een van de oudste waterkrachtcentrales van Zwitserland. Het is een monument van technologie en architectonische cultuurhistorische betekenis. Met water elektriciteit opwekken, een visionair meesterwerk aan het eind van de 19e eeuw.

Op 30 mei 1891 verleende de regering van het kanton Bern de concessie aan de gemeenten Biel, Erlach, Hagneck, Neuenstadt, Nidau en Täuffelen-Gerolfingen. In 1897 werd begonnen met de eerste bouwwerkzaamheden. In de zomer van 1899 was de centrale al in bedrijf.

Tegenwoordig is waterkracht ’s werelds belangrijkste hernieuwbare energiebron voor het opwekken van elektriciteit. Kenmerkend voor deze centrales (Laufwasserkraftwerk) is dat zij grote hoeveelheden water met een klein hoogteverschil verwerken om elektriciteit op te wekken.

De ongeveer 420 grote waterkrachtcentrales in Zwitserland produceren ongeveer de helft van de Zwitserse hydro-elektrische energie. Deze centrales (bijvoorbeeld Hagneck, Birsfelden of Augst) gebruiken het verval van een rivier of kanaal om elektriciteit op te wekken. Kenmerkend voor deze centrales is dat zij grote hoeveelheden water met een klein hoogteverschil verwerken om elektriciteit op te wekken.

Zolang de rivier stroomt, wordt elektriciteit opgewekt. Het is niet mogelijk verbruikspieken op te slaan, in tegenstelling tot Speicherkraftwerken. In de winter is het water schaarser; in het voorjaar voert de rivier (bijvoorbeeld de Rijn) of het kanaal (Aare-Hagneck) veel water aan.

In een Speicherkraftwerk (bijvoorbeeld het stuwmeer van de Lac des Dix met een van de grootste stuwdammen ter wereld, de Grande Dixence, in Wallis, of het stuwmeer van Curnera (Lai da Curnera) in Vorderrhein), wordt het water met behulp van een stuwdam in een bergmeer opgeslagen.

Deze is via bassins verbonden met de elektriciteitscentrale in de vallei. Het water wordt door turbines omgezet in elektriciteit. De 83 grote Zwitserse centrales produceren iets minder dan de helft van de Zwitserse waterkracht. (bron: www.energie-lexikon.info).

De waterkrachtcentrale van Hagneck is gebouwd om bestand te zijn tegen aardbevingen en te hoog water. De stuw is ontworpen voor 2.700 m3 per seconde. In 2005 is de afvoer van de Aare gestegen tot 1 514 m3 per seconde. De stuw is bestand tegen dergelijke watermassa’s. Bovendien komt een overstroming zoals die in de zomer van 2005 slechts eens in de 300 jaar voor.

(Bron en verdere informatie: Bezoekerscentrum Hagneck, www.bielerseekraftwerke.ch).